Czy operacja bariatryczna zawsze jest skuteczna?

Operacje bariatryczne są jednym z najskuteczniejszych obecnie sposobów na walkę z otyłością u pacjentów, dla których nie zadziałały próby zmiany diety, zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej. Operacyjne leczenie otyłości wykonuje się na całym świecie, umożliwiając wielu osobom cierpiącym z powodu nadmiernej wagi znaczącą redukcję masy ciała.

Rodzaje operacji bariatrycznych pozwalają na dopasowanie odpowiedniej metody do potrzeb różnych pacjentów, ale czy operacyjne leczenie otyłości jest zawsze skuteczne? Od czego zależy powodzenie zabiegu i jakie są możliwe powikłania pooperacyjne?

Kiedy operacja bariatryczna jest skuteczna?

Zachowawcze leczenie nadwagi jest w większości przypadków wyborem bezpieczniejszym, ale często nieskutecznym. U osób cierpiących na otyłość olbrzymią leczenie operacyjne przynosi znacznie lepsze rezultaty i często jest jedynym sposobem na realne zredukowanie nadmiernej masy ciała oraz przystosowanie pacjenta do jej utrzymania.

Przez zmniejszenie pojemności żołądka ogranicza się ilość możliwych do spożycia posiłków, a przez konieczne dostosowanie diety, ich wartość odżywczą. Utrata wagi po operacjach bariatrycznych następuje stosunkowo szybko i zależnie od wybranej metody może oznaczać utratę nawet 60 kilogramów w przeciągu roku od operacji. Aby jednak operacja taka była bezpieczna, konieczne jest spełnienie pewnych kryteriów i właściwe przygotowanie pacjenta do leczenia.

Podczas konsultacji bariatrycznej mającej na celu zakwalifikowanie pacjenta do zabiegu chirurgicznego konieczne jest przeprowadzenie ogólnych badań stanu zdrowia pacjenta i sprawdzenie wszystkich możliwych chorób powiązanych z otyłością olbrzymią, mogących prowadzić do powikłań po operacji.

W szczególności znaczenie mają w tym wypadku cukrzyca, choroba refluksowa, nadciśnienie tętnicze, a także choroby nerek, układu oddechowego lub układu krążenia stwarzające zagrożenie przy konieczności zastosowania znieczulenia ogólnego.

Skuteczność operacji bariatrycznych zależy także w dużym stopniu od nastawienia pacjenta. Jeszcze przed przystąpieniem do leczenia operacyjnego konieczne jest przeprowadzenie z nim konsultacji psychologicznej oraz spotkania z dietetykiem, podczas którego sprawdzone zostanie czy pacjent będzie w stanie psychicznie przystosować się do wymagań, jakie narzuca operacja.

Po jej zakończeniu, w trakcie powrotu do zdrowia oraz na późniejszych etapach życia osoba po operacji bariatrycznej będzie musiała przystosować się do nowych zaleceń dietetycznych, często ograniczając wielkość przyjmowanych posiłków od kilku tysięcy kalorii do 800 kalorii dziennie.

Co więcej, same przyjmowane jednorazowo porcje będą tak niewielkie, że przestawienie się na nie i ujmowanie w daniach odpowiednich składników odżywczych mogą być początkowo dość trudne. Gotowość do pracy z dietetykiem jest kluczem do sukcesu po operacji bariatrycznej.

Na co warto uważać podczas operacyjnego leczenia otyłości?

Bez względu na rodzaj przeprowadzonej operacji, ryzyko powikłań będzie wyższe w przypadku pacjentów z wyższą wyjściową masą ciała. Otyłość olbrzymia skutkuje przerostem tkanki tłuszczowej, co utrudnia dotarcie do kluczowych punktów operacyjnych nawet przy wykorzystaniu laparoskopii.

Z uwagi na zwiększone ryzyko, do najtrudniejszych przypadków operacyjnego leczenia otyłości przygotowywani są wyłącznie doświadczeni i wyjątkowo precyzyjni chirurdzy bariatryczni.

Możliwe powikłania po operacjach bariatrycznych

Chirurgiczne leczenie otyłości niesie za sobą ryzyko powikłań i choć obecnie wiele operacji wykonuje się mniej inwazyjną metodą laparoskopową, istnieje grupa niepożądanych skutków zabiegu, które należy odpowiednio monitorować w pierwszych tygodniach po operacji. Te zależne będą przede wszystkim od wybranej metody operacyjnej, umiejętności i precyzji chirurga, a także indywidualnych predyspozycji pacjenta oraz jego ogólnego stanu zdrowia.

Powikłania w trakcie operacji bariatrycznych wiążą się między innymi z ryzykiem naruszenia innych narządów, które w przypadku otyłości olbrzymiej często stoją na drodze do żołądka i mogą sprawiać trudność w manewrowaniu narzędziami operacyjnymi.

Doświadczony chirurg zachowuje oczywiście najwyższą ostrożność, ale ryzyko drobnych i często niezauważonych nacięć oraz uszkodzeń istnieje i należy być jego świadomym. W wyniku operacji mogą nastąpić także krwotoki wewnętrzne, które mogą pojawić się nawet do kilku dni po operacji.

Nieczęstym, ale możliwym powikłaniem pooperacyjnym jest także nieszczelność żołądka, wynikająca często z pęknięcia lub nieszczelności założonych szwów. W zależności od wielkości nieszczelności i decyzji chirurga, pacjent może być poddany drugiej operacji lub, w przypadku małych nieszczelności, pozostawiony do samoistnego zagojenia się żołądka podczas pobytu w szpitalu.

Poważne powikłania po operacjach bariatrycznych występują zaledwie u ok. 2,5% pacjentów, a więc w większości przypadków chirurgiczne leczenie otyłości nie stwarza zagrożenia dla życia, szczególnie przy wykorzystaniu mało inwazyjnej metody laparoskopowej.

W zakresie powikłań następujących po przeprowadzonej operacji najczęściej pojawiają się zaburzenia wchłaniania, wymioty i biegunki będące skutkiem przystosowywania się organizmu do nowego układu przewodu pokarmowego. Poza objawami fizycznymi należy wymienić tu jednak także trudności z zaakceptowaniem zmiany nawyków żywieniowych, zmniejszeniem porcji przyjmowanych posiłków oraz nieosiągnięciem zaplanowanej utraty masy ciała po operacji.