Przyczyny i skutki otyłości

Przyczyny i skutki otyłości

Otyłość to skomplikowana choroba przewlekła. Powstaje z wielu różnych przyczyn i sama, bez leczenia, nie ustępuje. Leczenie otyłości jest trudne, długie i wymaga zastosowania różnych metod dopasowanych indywidualnie do każdego chorego.

Otyłość jest jedną z najgroźniejszych i najbardziej skomplikowanych chorób przewlekłych.  Do jej powstania przyczynia się wiele czynników m.in. środowiskowych (np. nieprawidłowe odżywianie, niska aktywność ruchowa), ale także psychologicznych, genetycznych i hormonalnych.

W Polsce na nadwagę i otyłość choruje już ok. 70 proc. społeczeństwa. Wśród osób z otyłością III stopnia jest coraz więcej osób z BMI (wskaźnikiem masy ciała) 50 i więcej. Ten etap choroby określa się często potocznie jako otyłość skrajnie olbrzymią. Prowadzi ona do pełnej niepełnosprawności ruchowej i uzależnienia od pomocy innych osób, a często także do śmierci.

Pełna klasyfikacja BMI wg Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)

• mniejsze niż 18,5 – niedowaga
• od 18,5 do 24,9 – waga prawidłowa
• od 25 do 29,0 – nadwaga
• od 30,0 do 34,9 – otyłość I stopnia
• od 35,0 do 39,9 – otyłość II stopnia
• powyżej 40 – otyłość III stopnia, zwaną też olbrzymią lub złośliwą.

Przyczyny:

Otyłość – przyczyny środowiskowe

Czynniki środowiskowe, które mogą doprowadzić do otyłości, to te związane z naszym codziennym życiem – także rodzinnym, prywatnym i zawodowym. Nie chodzi więc tutaj wyłącznie o jedzenie produktów, które mają za dużo tłuszczu, albo unikanie ruchu, ale o wiele innych powodów, które mogą doprowadzić do nadwagi i otyłości, a z których często nawet nie zdajemy sobie sprawy.

Nieprawidłowe odżywianie, a także rodzinne zwyczaje przyrządzania i spożywania posiłków, np. :

• jedzenie posiłków zbyt obfitych,
• jedzenie produktów o zbyt dużej gęstości energetycznej
• zbyt częste spożywanie posiłków bez 3-4 godzinnych przerw między nimi,
• nieregularne jedzenie posiłków i dojadanie między nimi „na zapas” np. słodkich lub słonych przekąsek,
• zakłócenia w porach spożywania posiłków,
• nie jedzenie śniadań,
• jedzenie jednego posiłku dziennie – np. po skończonej pracy,
• zbyt późne jedzenie kolacji – powinna być spożywana najpóźniej na 2h przed snem,
• picie napojów słodzonych,
• nie jedzenie warzyw,
• niechęć do próbowania nowych produktów.

Nieprawidłowe zakupy żywności, w tym:

• produktów wysoko przetworzonych, które dostarczają w małych ilościach dużej ilości kalorii,
• produktów z konserwantami, „ulepszaczami”, sztucznymi barwnikami,
• owoców i warzyw, których rozwój był wspomagany środkami chemicznymi,
• kierowanie się przy wyborze produktu jego ceną – nie zawsze, ale często najtańsze produkty zawierają najwięcej niekorzystnych dla zdrowia tłuszczy i cukrów, a mało zdrowego błonnikapokarmowego,
• uleganie nieprawdziwym informacjom w hasłach reklamujących żywność.

Niska aktywność ruchowa:

Rozwój cywilizacji, w tym produkcji żywności, metod sprzedaży i nowych technologii spowodował, że coraz mniej się ruszamy także po to, aby „zdobyć” żywność. Nie musimy już na nią polować (także na tą w sklepie), piec, zbierać, a nawet jeździć po nią do sklepu.

Stres

Szybkie tempo życia, rywalizacja w pracy lub potrzeba „wyrobienia” odpowiedniej normy, od której zależy nasze wynagrodzenie, chęć zapewnienia rodzinie bytu, sprostania wymaganiom własnym i innych, a także posiadanie coraz większej liczby przedmiotów, które w naszym przekonaniu są nam niezbędne do życia.

Te i wiele innych czynników sprawia, że żyjemy w coraz większym stresie. Aby go „zajeść” często sięgamy po produkty, które dają nam złudne poczucie spokoju, lepszego samopoczucie.

Pamiętajmy jednak, że tym co kieruje nami kiedy zaczynamy „zajadać” stres nie jest głód, ale apetyt. Głód to fizjologiczna potrzeba spożycia pokarmu, aby utrzymać organizm przy życiu. A apetyt to chęć zjedzenia czegoś, co jak wynika z naszych doświadczeń, przynosi nam ulgę, sprawia przyjemność.

Skutki:

Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej to nie tylko brak pożądanej sylwetki, lecz także zwiększone ryzyko szeregu chorób, w tym układu krążenia, przewodu pokarmowego i układu ruchu, ale także sfery psychicznej. Otyłość przebiegająca z dominującą akumulacją tkanki tłuszczowej w okolicy brzusznej wiąże się ze szczególnie wysokim ryzykiem cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, chorób serca, obturacyjnego bezdechu sennego i udaru. Otyłość należy traktować jak każdą inną chorobę przewlekłą.

Pierwotny nadmiar tkanki tłuszczowej prowadzi do rozlicznych chorób związanych z otyłością:

• cukrzyca typu 2,
• miażdżyca,
• nadciśnienie tętnicze,
• choroby serca (niewydolność serca, choroba niedokrwienna),
• hipercholesterolemia (wysoki cholesterol),
• zwyrodnienie stawów i kręgosłupa,
• osteoporoza,
• choroba metaboliczna,
• udar mózgu,
• kamica żółciowa,
• zaburzenia miesiączkowania,
• bezdech senny,
• nowotwory.